Un échange fictif entre deux
curieux fait découvrir de manière pédagogique et efficace cet objet cosmique
fascinant.
LE MONDE | 08.11.2017 à 11h00 |
Le livre. Commençons par un mea culpa. Trop souvent, les trous noirs ont été décrits comme des supers-gloutons, absorbant tout autour d’eux. Mais c’est en grande partie faux, car ce qui, sous l’effet de la gravité, tourne autour d’un corps continuera de tourner même si ce corps se transforme en trou noir… Il n’est pas même besoin d’invoquer la relativité générale pour cela ni d’ailleurs, explique l’astrophysicien Aurélien Barrau, pour décrire que rien ne peut sortir d’un trou noir. Un petit raisonnement de mécanique classique suffit. Telles sont deux informations, parmi des dizaines, que le lecteur découvrira dans ce livre d’initiation aux mystères de ces objets cosmiques fascinants que sont les trous noirs.
Sur le fond, rien de vraiment nouveau mais la
forme dialoguée renouvelle un peu le sujet et s’avère plutôt réussie.
La progression est lente, très
pédagogique et efficace grâce à une forme originale. L’auteur imagine un
dialogue entre deux curieux aux prénoms improbables, Hécate et Héliogabale,
dont on saisira le sens rapidement. Leurs réflexions communes, souvent
entrecoupées de tirades ironiques sur l’actualité, font progresser le lecteur sur
le chemin de la connaissance non seulement des trous noirs mais aussi des
théories physiques de Newton, Einstein, voire des cordes ou de la gravité
quantique à boucles. Il est même dommage qu’à ne pas vouloir se disperser,
l’auteur ne déploie pas sa technique pédagogique pour livrer un peu plus de
substance au lecteur sur ces concepts, trop rapidement évoqués.
Paradoxes non
résolus.
Sans équation, mais avec des
schémas simples, on découvre quelques paradoxes des trous noirs, dont certains
ne sont toujours pas résolus, comme le fait de savoir où passe l’information
lorsque de la matière tombe dedans (ça arrive !). Les expériences de
pensée qui obligent le lecteur à s’approcher d’un trou noir sont toujours
efficaces pour saisir les subtilités optiques ou mécaniques de ces géants
cosmiques. Comme...
Diálogo ao redor dun buraco negro.
Un intercambio ficticio entre dúas persoas curiosas
é unha forma educativa e eficaz de descubrir este fascinante obxecto cósmico.
LE MONDE | 08.11.2017 à 11h00 |
O LIBRO. Comecemos cun “mea culpa”. Con
demasiada frecuencia, os buracos negros foron descritos como súper-glotons,
absorbendo todo ao seu redor. Pero isto é en gran medida erróneo, porque o
que, baixo o efecto da gravidade, xira en torno a un corpo seguirá xirando,
incluso si este corpo se converte nun buraco negro ... No hai necesidade de
invocar a relatividade xeral para isto ou para o caso, explica o astrofísico
Aurélien Barrau, para describir que nada pode saír dun burato negro. Un
pequeno razoamento da mecánica clásica é suficiente. Estas son dúas pezas
de información, entre ducias, que o lector descubrirá neste libro de iniciación
aos misterios destes fascinantes obxectos cósmicos que son buracos negros.
Basicamente, nada realmente novo, pero a forma de
diálogo renova un pouco o tema e é bastante exitoso.
O progreso é lento, moi educativo e eficaz grazas a
unha forma orixinal. O autor imaxina un diálogo entre dúas persoas curiosas con
nomes improbables, Hécate Heliogabalus, que podemos captar o significado
perfectamente. Os seus pensamentos comúns, a miúdo mesturadas con xornadas
irónicas sobre as noticias, avanzan ao lector no camiño do coñecemento non só
dos buratos negros, senón tamén nas teorías físicas de Newton, Einsteins mesmo
cordas ou bucles de gravidade cuántica. Incluso é unha mágoa que non se desexe
dispersar, o autor non desprega a súa técnica docente para entregar un pouco
máis de substancia ao lector sobre estes conceptos, moi evocado rapidamente.
Paradoxos non resoltos.
Sen ecuación, pero con esquemas simples, atopamos
algúns paradoxos de buracos negros, algúns dos cales aínda non están resoltos,
como saber onde pasa a información cando a materia cae (isto ocorre!). Os
experimentos de pensamento que obrigan ao lector a achegarse a un buraco negro
sempre son eficaces para capturar as sutilezas ópticas ou mecánicas destes
xigantes cósmicos. Como…
-
No hay comentarios:
Publicar un comentario